R E K L A M A
Strona główna Wypracowania Język polski Kontrreformacja – prądy, kierunki, filozofia

Kontrreformacja – prądy, kierunki, filozofia

0
Kontrreformacja – prądy, kierunki, filozofia

Kontrreformacja to prąd powstały w Kościele katolickim wobec zagrożenia reformacją. Działania podejmowane przez Kościół katolicki w celu przeciwstawienia się postępom różnowierstwa były następujące:

  • powstanie Towarzystwa Jezusowego (jezuitów) w celu zorganizowania kampanii antyprotestanckiej
  • powołanie Trybunału Inkwizycyjnego w 1542 r.
  • sobór trydencki (1545 – 1563)
  • ustanowienie indeksu ksiąg zakazanych w 1559 r.

Sobór trydencki wydał szereg dekretów, a Kościół uformował się wówczas jako organizm polityczny i wypracował na swój użytek ścisłą strategię działania. Pierwszym zadaniem była gruntowna reforma wewnątrz instytucji kościelnej, która miała odnowić wizerunek Kościoła w oczach wiernych. Dbając o nieskażoność dogmatów, o prawomyślność wiary, Kościół wyraźnie określił, co należy uznać za katolickie w dziedzinie nauki, dyscypliny i zwyczajów kościelnych.

Wytyczył też jasno zasady sztuki, zwłaszcza sakralnej. Do wprowadzenia w życie nowych zarządzeń zostali wytypowani jezuici, zakon, który od tej pory do połowy XVIII w. będzie dominował w życiu kulturalnym i w szkolnictwie nie tylko kościelnym, ale i świeckim.

Kontrreformacja w Polsce

Polski Kościół katolicki w 1577 r. poparł całkowicie postanowienia soboru trydenckiego. Udostępniono tereny polskie dla działalności jezuitów, którzy osiedlili się początkowo w Braniewie, później zaś założyli swoje ośrodki w cłym kraju. Zakon ten dążył do podniesienia poziomu szkolnictwa i przykładał dużą wagę do wychowania młodego pokolenia. Zamiarem jezuitów było dążenie do wpływów na rządy w państwie, zajmowali oni stanowiska doradców lub kaznodziejów królewskich (np. P. Skarga). Doszło do tego, że za czasów Zygmunta III Wazy wszystkie urzędy państwowe były zastrzeżone dla katolików.

Literatura polska tego okresu (nie tylko ta tworzona przez samych jezuitów) zdominowana była przez piśmiennictwo religijne. Cenzura wspomagana przez indeks ksiąg zakazanych broniła ogólnego dostępu do dzieł tej miary co “O obrotach sfer niebieskich” Kopernika. Dlatego wiele utworów nie związanych z tematyką religijną (np. poezje J.A. Morsztyna) krążyło w kopiach rękopiśmiennych.

Wielką popularność zyskały natomiast upowszechniane przez Kościół żywoty świętych (np. “Żywoty świetych” P. Skargi). W centrum zainteresowania znalazły się narodowe przekłady biblii, jak również tematyka biblijna. Jezuici przyjęli w swoich szkołach program klasyczny, dostosowując go do filozofii chrześcijańskiej. W ten sposób “chrystianizowali antyk” – łączyli wątki antyczne z biblijnymi, poszukiwali motywów analogicznych. Wykorzystywali również wzorce starożytnej łaciny – w baroku wraca łacina do literatury.

Lektura dodatkowa:
– praca zbiorowa pod red. J. Pelca, “Kontrreformacja – Barok. Prace z historii kultury”
– Cz. Hernas, “Barok”

Kubizm - prądy, kierunki, filozofia
Klasycyzm - prądy, kierunki, filozofia

BRAK KOMENTARZY

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here

17 − dziewięć =

Exit mobile version