R E K L A M A
Strona główna Wypracowania Język polski Egzystencjalizm – prądy, kierunki, filozofia

Egzystencjalizm – prądy, kierunki, filozofia

0
Egzystencjalizm – prądy, kierunki, filozofia

Egzystencjalizm to kierunek w filozofii ukształtowany w poł. XIX w. (S. Kierkegaard) i mający różne postacie w XX w. Nurt ten oddziałał głównie na literaturę francuską po II wojnie światowej.

Przedstawiciele egzystencjalizmu (w wersji teistycznej i ateistycznej – patrz hasła: teizm, ateizm) wyrażali przekonanie, że człowiek jako jedyny spośród wszystkich bytów wyłącznie sam tworzy się tym, kim jest, dokonując własnych wewnętrznych wyborów, w których wyraża się wolność jako atrybut człowieczeństwa.

Istnienie ludzkie jest zawieszone pomiędzy przeszłością, której już nie ma, a przyszłością, której jeszcze nie ma, stąd towarzyszy mu poczucie przemijalności i niespełnienia. Z drugiej strony wolność wewnętrzna jest ciągle zagrożona urzeczowieniem i utratą autentyczności ludzkiego istnienia. Wynika z tego wewnętrzne rozdarcie i osamotnienie jednostki, którą egzystencjalizm analizuje w oderwaniu od kształtujących ją warunków.

Egzystencjalizm, uformowany przez takich myślicieli i pisarzy, jak Jean Paul Sartre i Albert Camus, był wyrazem sytuacji kultury po kataklizmie drugiej wojny światowej, który spowodował załamanie przekonań humanistycznych, wiarę w dobro i piękno człowieka. Literatura egzystencjalna podjęła próbę uratowania wartości ludzkich, dała intelektualny obraz sprzeczności epoki, która obfitowała w czyny zbrodnicze i haniebne, ale też w akty szlachetności, poświęcenia i bohaterstwa. Najważniejszą wartością dla egzystencjalizmu jest ludzkie, jednostkowe istnienie.

Jean Paul Sartre wywierał wpływ na postawy życiowe, modę, obyczaj i sposób życia środowisk młodzieżowych i artystycznych. Poglądy teoretyczne egzystencjalizmu wyłożył w dziele “Byt i nicość” (1943). Sartre napisał i ogłosił ponadto zbiór opowiadań “Mur”, powieść “Drogi wolności”, dramaty: “Muchy”, “Ladacznica z zasadami”, “Diabeł i Pan Bóg” oraz liczne eseje.

Albert Camus jest autorem takich znanych powieści, jak “Obcy” (1942), “Dżuma” (1947), “Upadek” (1956), a także opowiadań, dramatów i esejów. W “Dżumie” podejmuje problematykę współczesności, analizując prawdopodobne wypadki wywołane straszliwą epidemią. Trudny humanizm tej powieści polega na tym, że zło nie jest w stanie zniszczyć wewnętrznych wartości człowieka, gdyż ten wyraża siebie samego w pracy, wysiłku i cierpieniu.

W Polsce elementy egzystencjalizmu pojawiły się już w okresie międzywojennym (W. Gombrowicz), a szerzej po 1956 r.

Ekspresjonizm - prądy, kierunki, filozofia
Doloryzm - prądy, kierunki, filozofia

BRAK KOMENTARZY

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here

pięć × dwa =

Exit mobile version