Według skamieniałości wyodrębnienie się istot człekopodobnych od małp nastąpiło około 6mln lat temu.
Najstarszym homonidem zaś jest Australopitek który pojawił się około 3,5mln lat temu w Afryce Połudnowiej. Wśród najwcześniejszych przedstawicieli Australopiteka znajduję się “Lucy”, kobieta której szczątki odkryto w Hadarze w Etiopii w latach siedemdziesiątych. Australopitek mierzył zaledwie 1m i miał mózg niewiele większy od małpiego. Poruszał się w pozycji wyprostowanej i przy zdobywaniu pożywienia pomagał sobie kamieniem. Kształt jego czaszki był zbliżony do małpiego.
Pierwszą naprawde ludzką istotą był Homo Habilis – człowiek zręczny, który pojawił się około 2mln lat temu. Jeśli chodzi o budowe był on wyższy od Australopiteka i miał większy mózg (nawet do 800cm3). Wciąż przypominał jednak małpę, szczególnie jeśli chodzi o kształt czaszki. Jego nazwa wzieła się min. z tego że używał kamiennych narzędzi do cięcia skór na ubrania, kawałków mięsa oraz budowy prymitywnych domów. Oprócz Homo Habilisa istniało w tym czasie kilka innych gatunków.
Około 1.5mln lat temu pojawił się Homo Erectus. Wyróżniał się wzrostem zbliżonym do wzrostu dzisiejszych ludzi, dużym mózgiem [ok 800-1200cm3]. Jego czaszka nadal miała wiele cech wspólnych z małpami, np. kształ jego szczęki wskazuje że nie mógł on mówić. Żył w niewielkich grupkach, zajmujących się myśliśtwem i zbieractwem. Homo Erectus używał o wiele lepszych narzędzi. Mieszkał zarówno w jaskiniach jak i w szałasach. Umiał używać ognia. Dzięki niemu doszło do znacznego rozwinięcia osadnictwa także w chłodniejszym klimacie.
Około 100tys lat temu pojawił się kolejny praczłowiek – homo sapiens neantertalensis – człowiek rozumny neandertalski. Jego czaszka była inaczej zbudowana niż poprzedników, miał też o wiele większy mózg około 1370cm3 do 1500cm3. Miał szeroką twarz i znacznie większy nos oraz mocne ciało. Żył w Afryce i Euroazji. Uzywał narzędzi kamiennych, które wytwarzał w wyspecjalizowanych pracowniach. Znacznie wzrosła też rola myślistwa. Większą wage przywiązywano też do organizacji polowań. Grupy neandertalczyków żadko przekraczały 20 osób, mogły one w jednym miejscu przebywać nawet kilka miesięcy. W tamtym okresie zaczeło się też rozwijać życie duchowe i społeczne. Świadczą o tym między innymi groby, w których wraz ze zmarłych chowano też najbliższe mu rzeczy. Używano też różnych sybstancji mineralnych do barwienia ciał i tworzenia malowideł w zamieszkiwanych przez nich jaskiniach. O rozwoju społecznym świadczy to że dbano o osobniki chore, starę niezdolne do samodzielnego zdobywania pożywienia. Dzięki temu mogły one dożywać późnej starości.
Około 30tys lat temu pojawił się Homo Sapiens sapiens – i tylko on pozostał dziś na ziemi. Niektórzy uczeni uważają że wszyscy ludzie pochodzą od jednej kobiety, nazwanej Ewą, która żyła w Afryce 200 tys lat temu. Inni zaś że sądzą że człowiek powstał w wyniku ewolucji Homo Erectusa. Człowiek rozumny właściwy z tamtych czasów niemal niczym nie różnił się od dzisiejszego. Człowiek dotarł wtedy do Australii i obu Ameryk, wypierając współistniejące z nim wtedy gatunki, zasiedlił w ten sposób wszystkie nie pokryte lodem kontynenty świata. Prawdopodobnie spotkał się też z neandertalczykiem, niektóre wykopaliska wskazują że na tym samym terenie w przeciągu kilku lat żyły oba te gatunki. Nie można jednak tego powiedzieć napewno – nieznaleziono żadnego pewniejszego dowodu, bo przecież ta sama jaskinia mogła być zamieszkiwana przez w nich w różnych okresach czasu. Człowiek rozwinął umiejętność wytwarzania narzędzi, polowania, zajmował się również sztuką – tworzył malowidła naskalne.
Przygotował
WhiteDreams – pink.2p@interia.pl
