Determinizm. H. Taine w dziele “Rasa, środowisko, moment” stwierdził, że każde zjawisko ludzkiej rzeczywistości jest uwarunkowane przez zespół czynników – oznacza to, że jest zdeterminowane, bo “determino” znaczy “ograniczam”.
“Determinaty” człowieka to: rasa (jakie cechy dziedziczy), środowisko (gdzie się wychowuje), moment dziejowy (w jakiej chwili historycznej żyje).
Zdeterminowany przez różne okoliczności jest pisarz i jakikolwiek inny twórca.