Są lektury, obok których nie można przejść obojętnie i taką pozycją jest bez wątpienia Ogniem i mieczem Henryka Sienkiewicza. Ogniem i mieczem to pierwsza część Trylogii tworzonej z myślą o pokrzepieniu serc. Pozostałe części to oczywiście Potop i Pan Wołodyjowski. Teraz skoncentrujemy się jednak na pierwszej części Trylogii.
W tym tekście przeczytasz:
O czym jest ta lektura?
W książce można wyróżnić dwa główne wątki:
- walki polsko-kozackie,
- historia miłosna Jana Skrzetuskiego i Heleny Kurcewiczówny.
Rozpoczęcie powieści to czas, kiedy Chmielnicki ucieka na Sicz. Tam zajmuje się organizowaniem wielkiego powstania Kozaków sprzymierzonych z Tatarami. Powstańcom udaje się pokonać część wojsk koronnych. Skrzetuski ze względu na obowiązek żołnierski musi rozstać się z ukochaną Heleną. Pospolite ruszenie zbierające się pod Piławcami dowiaduje się o przybyciu Tatarów i wybiera ucieczkę.
Znaczenie książki dla czytelników
Dziś pewnie wiele dzieci pewnie nie ma pojęcia, o czym jest powieść. Z kolei na początku Ogniem i mieczem czytano przy dosłownie każdej możliwej okazji. O pierwszej części Trylogii słyszano dosłownie wszędzie. Pierwotny plan zakładał 60 odcinków, ostatecznie było ich 206. Drukowanie powieści odbywało się w redakcji Słowa i to, co się tam działo, jest trudne do opisania.
Do redakcji przychodziły listy błagalne, aby autor nie decydował się na uśmiercenie żadnego z bohaterów! Na tym nie koniec, bo w pewnym momencie można było jednak przeczytać, że umiera Longinus Podbipięta (ginie z rąk tatarskich). Ta sytuacja tak wstrząsnęła czytelnikami, że w kraju zapanowała żałoba! Dawano nawet na mszę za duszę Longinusa! Postaci traktowano niczym zwykłych ludzi – czy wręcz nawet niczym osoby absolutnie wyjątkowe. Widać to było zresztą w przypadku zwykłych rozmów. Liczyło się wyłącznie Ogniem i Mieczem.
Jak już była mowa, chodziło o książkę, która miała pokrzepić nasze serca. Rzeczywistość jest jednak znacznie bardziej złożona. Warto zwrócić uwagę choćby na kontekst historyczny. Łatwo można zauważyć przyczyny upadku Rzeczpospolitej. Interesujące jest też to, że Sienkiewicz starał się pokazywać, iż życie ma różne oblicza. Dlatego też w tle widoczna jest też miłość.
Zaadaptowanie powieści
Adaptacja powieści jest czymś stosunkowo często spotykanym, aczkolwiek warto zauważyć, że w przypadku Ogniem i mieczem mieliśmy do czynienia z wieloma adaptacjami. Oto część z nich:
- 1919 rok – w Czechosłowacji ukazała się niema ekranizacja powieści, którą uważa się za zagubioną.
- 1932 rok – w Poznaniu pojawiła się sztuka teatralna o tym samym tytule, co powieść.
- 1962 rok – film produkcji włosko-francusko-jugosłowiańskiej.
- 1999 rok – film polski w reżyserii Jerzego Hoffmana.
- 2000 rok – polski serial telewizyjny w reżyserii Jerzego Hoffmana.
Co ciekawe, Ogniem i mieczem zekranizowano jako ostatnią część Trylogii. Pierwsza zekranizowana część Trylogii to Pan Wołodyjowski – film pojawił się w 1969 roku. Pięć lat później na ekranach zagościł Potop.
Alternatywa dla czytania
Nie ulega wątpliwości, że czytanie dla niektórych osób może jawić się jako wymagająca czynność. Dodatkowo Ogniem i mieczem to pozycja, której trzeba poświęcić sporo czasu. Niemniej jednak jest świetny sposób, aby poradzić sobie z ewentualnymi problemami – można zdecydować się na audiobooka. Co więcej, można liczyć na Ogniem i mieczem audiobook za darmo – korzystając z bezpłatnego okresu próbnego w Audiotece.
