Bajdała, na wzór mickiewiczowskiego Konrada z Wielkiej Improwizacji, występuje do Boga z pretensjami: “Dlaczego stworzyłeś Dusiołka?“. Kłótnia z Bogiem brzmi tu humorystycznie, lecz ma głębszy sens: to Bóg staje się odpowiedzialny za zło i ciężar psychiczny człowieka, bo je stworzył – “potworzył” mówi Bajdała.
Poeta postrzega rzeczywistość jako podwójną, złożoną z dwóch sfer: realnej, materialnej, czyli człowieczej oraz wiecznej, duchowej, czyli boskiej. Wynika z tego, że człowiek i Bóg stoją na zupełnie przeciwnych biegunach. Człowiek jest tak zanurzony w kręgu swoich ziemskich spraw, że nie może i nie chce z nich się wydobyć. Widząc kondycję ludzką, pyta Leśmian o sens i absurd ludzkiego losu.
Człowiek – bohater poezji leśmianowskiej rzuca Bogu wyzwanie. Dlatego poeta eksponuje ułomności, słabości i kalectwo człowieka – to emblematy, które są czysto ludzkie. Kalectwo bowiem nie może być przymiotem Boga. Heroiczny humanizm w poezji Leśmiana polega na bohaterstwie istnienia, poczuciu godności i odrębności człowieka. Z faktu, że człowiek jest świadom swej śmiertelności i podejmuje trud życia – wynika siła i duma człowieka.
W wierszu tym możemy wyodrębnić neologizmy (Dusiołek), motywy baśniowe i fantastyczne, a także szczegółowość i konkretność obrazowania, onomatopeje (wiatr dzwoni).
Zobacz również inne streszczenia lektur szkolnych na naszych stronach!
